Elastine is een eiwit dat door het menselijk lichaam wordt aangemaakt. Na de leeftijd van 25 jaar stopt de productie ervan en na ongeveer 50 jaar verdwijnen de reeds geproduceerde vezels. Elastine is verantwoordelijk voor de gladheid en de stevigheid van de huid en wordt daarom vaak opgenomen in de samenstelling van cosmetica die speciaal voor de rijpere huid bestemd zijn. Wat zijn de eigenschappen, effecten en toepassing van elastine en de daarop gebaseerde cosmetica?

Elastine – eigenschappen en effecten

Elastine is de belangrijkste bouwsteen van bindweefsel, ligamenten en pezen, die ook in de wanden van de bloedvaten, in het longweefsel en in het hart te vinden is. Het wordt geproduceerd door de fibroblasten van de huid en geeft de weefsels die het co-creëert, elasticiteit. Dit betekent dat wanneer we onze handen licht inknijpen onze huid daarna weer in zijn oorspronkelijke vorm terugkomt. In het geval van een jongere gebeurt dit snel, maar voor oudere mensen, van wie het lichaam geen elastische vezels meer produceert, duurt dat langer. Om het verouderingsproces van de gezichtshuid te vertragen, wordt in de cosmetica gebruik gemaakt van gehydrolyseerde elastine, die diep in de opperhuid doordringt, daar water bindt en daardoor de huid hydrateert en glad maakt.

Elastine is een natuurlijk elastomeer dat werkt als kauwgom, dat wil zeggen dat het de structuur van de huid herstelt, bijvoorbeeld na een zwangerschap of net na een knijpbeweging. Elastine heeft deze eigenschap te danken aan de twee aminozuren: desmosine en isodesmosine. Beide hebben vier ruimtes die de vorming van peptidebindingen mogelijk maken en ervoor zorgen dat de elastine eerst tot een dubbele lengte uitrekt, en wanneer de trekkrachten niet meer functioneren, keert het terug naar zijn oorspronkelijke vorm zonder enige vervorming.

Op deze manier geeft elastine de huid elasticiteit, verbetert het de vitaliteit en maakt het fijne rimpels glad. Bovendien beschermt het de huid tegen de inwerking van schadelijke chemicaliën, meer bepaald vermindert het de irriterende en ontvettende werking van detergenten. Zo worden cosmetica met elastine gebruikt om de irritatie door reinigingsmiddelen te verminderen.

De aromatische aminozuren in het elastine zorgen ervoor dat het de mogelijkheid heeft om UV-stralen te absorberen. Cosmetica met elastine laten een occlusief laagje achter op de huid – een delicaat laagje dat de huid beschermt tegen waterverlies. Bovendien ondersteunt elastine de haarreconstructie, die zachter wordt en weer gaat glanzen. Ook versterkt het de nagels, d.w.z. voorkomt het dat ze breken en geeft het de nagels flexibiliteit.

Elastine – toepassing

Dankzij de voedende eigenschappen heeft elastine zijn toepassing gevonden in de productie van crèmes voor de rijpe huid. Het mag niet ontbreken in toners, lotion en balsems, omdat zijn hydrolysaten gemakkelijk worden opgenomen in een emulsie en watercosmetica.

Elastine beschermt de huid tegen waterverlies en wordt daarom veel gebruikt in cosmetica voor de gedehydrateerde huid. Het wordt graag toegevoegd aan nevels, scrubs en conditioners die bedoeld zijn voor zowel haar- als nagelverzorging. Nagellak versterkt met elastine gaat langer mee en barst niet.

Bovendien is elastine ook een ingrediënt van mascara’s, omdat het hydrolysaat in poedervorm de wimpers doet glanzen en elasticiteit geeft en ze ook langer en dikker maakt. Omdat elastine de schadelijke effecten van irriterende stoffen neutraliseert, wordt het toegevoegd aan zepen, douchegels, badlotions en gekleurde cosmetica.

Elastine en collageen

Elastine wordt vaak genoemd als we het hebben over collageen, het belangrijkste bindweefseleiwit. Collageen komt voor in de huid, de botten, de pezen en het kraakbeen en is bestand tegen uitrekking. Tot nu toe zijn er 19 soorten collageen ontdekt, maar er zijn er waarschijnlijk nog veel meer. Collageen geeft de huid elasticiteit en wordt zelfs tijdens esthetische chirurgie gebruikt, bijvoorbeeld bij het opvullen van de lippen. Met het ouder worden worden niet alleen de elastische vezels niet meer geproduceerd, maar verdwijnen ze na 50-jarige leeftijd. Soortgelijke processen hebben betrekking op collageen. Er is de zogenaamde glycatie, die de vorming van kruisbanden tussen de vezels met zich meebrengt. De bindingen worden vooral gevormd door de combinatie van suikers (ribose, fructose en glucose) met eiwitten, en dus met collageen en elastine. Hierdoor ontstaan bindingen die collageenvezels combineren, ze veranderen de eigenschappen van de huid (verminderen de elasticiteit en veroorzaken rimpels) en verstijven het collageennetwerk. Het gebruik van elastine en collageen in één cosmetica vertraagt het glycatieproces, dat al rond de leeftijd van 20 jaar begint.

De huid van mannen heeft meer elastine en collageenvezels dan die van vrouwen en is ongeveer 20% dikker.